ارائه یک سخنرانی تاثیرگذار و جذاب همیشه یکی از دغدغه های مدیران و افرادی است که تعامل زیادی با سایرین دارند. افرادی که مهارت بالایی در سخنرانی دارند، می توانند هزاران نفر را تحت تاثیر قرار دهند و محصولات یا خدماتشان را به بهترین شکل ممکن بفروش برسانند و یا آنها را متقاعد کنند تا در برنامه و پروژه های شرکت مشارکت داشته باشند. برای اینکه یک سخنرانی عالی داشته باشید، بایستی از یکسری اشتباهات سخنرانی اجتناب کنید. در این مطلب ۲۴ اشتباه رایجی که اغلب سخنرانان مرتکب می شوند، را بررسی می کنیم. امیدواریم با خواندن این مقاله بتوانیم به شما کمک کنیم تا یک سخنرانی الهام بخش و مفید ارائه دهید.
فهرست محتوا
۱- نداشتن آمادگی لازم و کافی
اگر آمادگی کافی برای ارائه سخنرانی نداشته باشید قطعا ارائه خوبی نخواهید داشت. زمانیکه بدون هیچگونه تفکر و تمرینی اقدام به سخنرانی و ارائه اطلاعات کنید، نمی توانید مخاطب را بخوبی مورد تاثیر قرار دهید. در مقابل، وقتی برای سخنرانی اماده هستید، براحتی می توانید ترس و اضطراب سخنرانی را کنترل نموده و به بهترین شکل اطلاعات موردنظرتان را به مخاطب منتقل کنید.
۲- مشخص نکردن هدف
اولین قدم برای یک سخنرانی تاثیرگذار، مشخص کردن هدف است. باید قبل از ارائه مطالب به دیگران بدانیم که چه مقصودی داریم و به چه می خواهیم برسیم. سخنرانی بدون هدف مانند رفتن در مسیری نامعلوم و بدون نقشه است. از این رو باید هدف سخنرانی مشخص باشد تا بتوانید همسو با هدفتان اطلاعات لازم را به مخاطبان منتقل کنید. همچنین زمانی که سخنرانی هدف دار باشد، شنوندگان بهتر ارتباط برقرار نموده و نتیجه مثبتی حاصل می شود.
۳- نداشتن شناخت کافی از مخاطبان
یکی از اشتباهات رایج در سخنرانی، شناخت کافی نداشتن از مخاطبین است. این ناآگاهی باعث می شود نتوانید به درستی سخنرانی خود را مدیریت کنید. شما قصد دارید که با سخنان خود روی مخاطبان تاثیر بگذارید، از این رو باید از سلایق و علایق آنها مطلع باشید، آنها را بشناسید و با طرز تفکر و طیف آنها آشنا باشید. برای مثال برای سخنرانی مطلوب در جمع افراد فرهنگی باید با روحیات آنها آشنا بوده و از به کار بردن کلمات و مطالب خاصی که مورد پسند این قشر نیست و شوخی های نامتعارف خودداری کنید.
۴- عدم آشنایی با محل سخنرانی و تجهیزات
اگر از مکان سخنرانی و تجهیزات و لوازم آن آگاهی نداشته باشید ممکن است هنگام سخنرانی دچار مشکلاتی شوید. برای مثال احتمال دارد هنگام ارائه سخنان خود لبتاپ و یا تجهیزات نورپردازی و … دچار مشکل شوند، در این صورت تمام زحمت های شما برای سخنرانی از بین می روند.
بهتر است قبل از ارائه سخنرانی خود، در محل مورد نظر حاضر شده و آنجا را از همه جهات بررسی کنید. حتی می توانید یک سخنرانی تمرینی نیز انجام دهید تا در صورت بروز مشکلات از وجود آنها مطلع شده و برطرف کنید.
۵- توضیحات پیچیده و ساده سازی نکردن مطالب
اشتباه رایج دیگری که سخنرانی را خسته کننده یا نامربوط می کند، ارائه محتوا سخت و غیر قابل درک است. اگر موضوعی که می خواهید به آن بپردازید را با کلمات و جملات سنگین بیان کنید، باعث اذیت مخاطبان می شوید. محتوایی که قرار است در سخنرانی توضیح دهید باید ساده سازی شده و به شکلی کاملا راحت و آسان به شنوندگان منتقل شود. قبل از سخنرانی حتما زمان لازم برای ساده سازی مطالب و موضوعات مورد نظر را در نظر بگیرید.
۶- پرگویی و اضافه سخن گفتن
زمانی که سخنرانی شما بیش از حد طولانی شود مخاطبان خسته می شوند و جذابیت سخنان و موضوع برایشان از بین می رود. سخنرانی باید کوتاه و به اندازه بوده و از نکات و مطالب کلیدی برخوردار باشد تا بیشترین تاثیر را بر روی مخاطب بگذارد. پرگویی یکی از اشتباهات رایج سخنرانی است که می تواند تاثیرات منفی در پی داشته باشد و موجب گردد در آینده نیز مخاطبان کمتری مایل به شرکت در جلسات شما باشند.
مقاله تمرین فن بیان و صداسازی هم میتواند به شما کمک کند
۷- صدای یکنواخت
صدایی که یکنواخت است و هیچ فراز و فرودی ندارد باعث کلافگی و خستگی مخاطبان می شود. هنگام سخنرانی نباید به صورت یکنواخت از ابتدا تا انتها صحبت کنید و در مقاطعی متناسب با موضوع باید صدای خود را بالا برده و یا آهسته حرف بزنید.
این تغییرات صدا باعث توجه بیشتر مخاطبان می گردد و دقت و تمرکز آنها را افزایش می دهد.( مقاله تمرین فن بیان و صداسازی هم میتواند به شما کمک کند)
۸- صحبت کردن خیلی سریع
حرف زدن سریع از دیگر اشتباهات رایجی است که سخنرانی را خراب می کند، زیرا مخاطب نمی تواند به درستی متوجه مطالب شود. تند صحبت کردن و سخنرانی سریع باعث سردرگمی شنوندگان شده و مطالب و موضوعات به درستی منتقل نمی شوند. در نتیجه نتیجه مثبتی حاصل نمی گردد و فقط خستگی و کلافگی مخاطبان بر جای می ماند.
۹- پرداختن به موضوعات حاشیه ای و فرعی
از بزرگترین اشتباهاتی که می توان در سخنرانی انجام داد، پرداختن به موضوعاتی متفرقه و جدا از موضوع اصلی است. شما باید به مخاطبان و وقت آنها احترام گذاشته و از ارائه مطالب غیر مرتبط خودداری کنید. اگر در یک سخنرانی از هدف اصلی دور شده و به موضوعات فرعی و حاشیه ای بپردازید اعتماد مخاطبان را ازدست می دهید. همچنین حرف زدن درباره مسایل حاشیه ای می تواند زمان زیادی از شما بگیرد و دیگر نتوانید به ارائه محتوای اصلی بپردازید.
۱۰- استفاده از تصاویر نامناسب
تصاویر، اسلایدها، کلیپ ها و دیگر ابزارهایی که می خواهید از آنها برای ارائه مطالب استفاده کنید باید مناسب و مرتبط با موضوع اصلی سخنرانی باشند. همچنین ترکیب این تصاویر، رنگ بندی، نوع فونت و سایز آن و مواردی از این قبیل نیز تاثیر زیادی در سخنرانی شما دارند و اگر طبق اصول مشخص و درستی صورت نگیرند تاثیرات مخرب و منفی بر سخنرانی ما خواهند گذاشت.
کیفیت و رزولوشن عکسها باید بالا باشند و رنگ اسلاید ها بهتر است با رنگ محیط و محل ارائه سخنرانی سازگاری داشته باشند. برای مثال در اتاق های پر نور باید از اسلاید های تیره استفاده کنید تا بهتر دیده شوند و خوانا باشند. همچنین اگر ویدیو و کلیپی قرار است برای مخاطبان پخش کنید، نباید از موزیک پس زمینه نامناسب برخودرا باشد و انیمیشن ها و متحرک سازی تصاویر بیش از حد می توانند باعث حواس پرتی مخاطبان شوند.
۱۱- عدم مدیریت زمان
مدیریت زمان فقط مخصوص سخنرانی و ارائه مطالب نیست و به این منظور نمی باشد که به اندازه سخن بگویید و ارائه خود را طولانی نکنید؛ یک سخنران خوب و حرفه ای برای وقت مخاطبان خود احترام قائل بوده و در سر ساعت تعیین شده سخنرانی خود را شروع می کند. سر موقع شروع کردن نشان دهنده جدیت شما می باشد و باعث جلب اعتماد مخاطبان می گردد.
۱۲- نداشتن ساختار مناسب
از دیگر اشتباهات رایجی که سخنرانی را خراب می کنند، نداشتن ساختار مناسب است. اگر از قبل روند سخنرانی خود را که شامل ارائه مطالب مقدماتی، بیان مطالب اصلی، پخش اسلاید ها و تصاویر، جمع بندی و … می باشد، مشخص نکنید نمی توانید به خوبی سخنرانی کنید. قبل از سخنرانی باید آن را طراحی کنید و زمان اجرای هرکدام از موارد گفته شده را تعیین نمایید. اگر حین سخنرانی بدون داشتن یک ساختار مناسب از این شاخه به اون شاخه پریده و موضوعات را طبق یک روند اصولی و درست ارائه ندهید، باعث می شود مخاطبان چیزی متوجه نشوند و یا تاثیر کمی بپذیرند.
۱۳- آهسته سخن گفتن
صحبت کردن خیلی آرام و آهسته باعث سپری شدن زمان زیاد و خستگی مخاطبان می شود. ارائه مطالب به صورت آرام و شمرده شمرده برای انتقال بهتر به شنوندگان مفید است اما اگر این آرامی از حد خود خارج شود کلافگی به وجود می آید. همچنین اگر تن صدای شما خیلی پایین باشد ممکن است افراد خیلی از حرف ها و مطالب را نشنیده و متوجه نشوند. شما باید قبل از سخنرانی تمرینات زیادی جهت تنظیم تن صدا و نوع بیان کردن مطالب انجام دهید تا بتوانید به درستی سخنرانی خود را اجرا کنید.
۱۴- ادای نادرست کلمات و تپق زدن
اگر حین سخنرانی کلمات را اشتباه تلفظ کنید درجه و ارزش شما از دید مخاطبان کم شده و غیر حرفه ای به نظر می رسید. سعی کنید جملات و واژگان انتخابی شما در عین اینکه موضوع را می رسانند، ساده باشند تا بتوانید به راحتی آنها را ادا کنید. تپق زدن و لکنت داشتن یکی از اشتباهات رایج بسیاری از افراد هنگام سخنرانی است، از این رو به تمرین کردن و خواندن چندین باره متن و جملاتی که قرار است در جلسه سخنرانی ارائه دهید، بسیار توصیه می شود.
۱۵- روخوانی متن
زمانی که شما در سخنرانی فقط از روی یک متن روخوانی کنید نشان دهنده عدم تسلط شما بر موضوع اصلی است. داشتن یک متن با کلید واژه ها برای سخنرانی لازم و مفید محسوب می شود اما اگر کل مطالبی که می خواهید ارائه دهید را از روی کاغذ بخوانید اشتباه بزرگی مرتکب شده اید. در این صورت مخاطبان نمی توانند به شما اعتماد کنند و تصور می کنند بدون علم و آگاهی به سخنرانی می پردازید.
۱۶- عدم استفاده از زبان بدن و نداشتن تحرک
بسیاری از افراد حین سخنرانی ترجیح می دهند فقط پشت تریبون استاده و مطالب را ارائه دهند. این امر باعث یکنواختی سخنرانی می شود. باید از تکنیک های حرکتی و زبان بدن برای انتقال بهتر و موثرتر مطالب استفاده کنید. به کار بردن حرکات دست در حین سخنرانی می تواند احساسات را به راحتی منتقل کند و باعث تمرکز و دقت بیشتر و جلب توجه او شود.
البته در استفاده از حرکات بدن باید تعادل نیز داشته باشید و بیش از حد جنب و جوش نداشته باشید. هنگام سخنرانی باید کاملا طبیعی به نظر برسید و از روش های اصولی زبان بدن بهره بگیرید.
۱۷- به کار بردن بیش از حد کلمه من و داشتن غرور و خودشیفتگی
از دیگر اشتباهات رایجی که می تواند سخنرانی را خراب کند، داشتن اعتماد به نفس کاذب است. خود شیفته بودن و تعریف کردن از خود باعث نارضایتی مخاطبان شده و استفاده زیاد از کلمه من حس خوبی را به آنها منتقل نخواهد کرد. سخنرانی کردن برای انتقال پیام ها و مطالبی است که حضار به دنبال آنها هستند، از این رو نباید راجب خودتان صحبت کنید و پرداختن به موضوع اصلی اولویت دارد.
۱۸- نداشتن ارتباط چشمی
نگاه نکردن به افراد و ارتباط برقرار نکردن با آنها از طریق چشم ها از دیگر اشتباهات سخنرانان می باشد. گاهی اوقات افراد حین سخنرانی نگاه خود را فقط بر روی یک یا دو نفر زوم می کنند و یا اصلا به کسی نگاه نمی کنند، این امر باعث می شود مطالب به خوبی منتقل نشوند. نگاه کردن باعث ایجاد ارتباط شخصی شده و حتی یک نیم‌نگاه کوتاه باعث می‌شود توجه افراد به شما معطوف بماند. حین سخنرانی سعی کنید حداقل یک بار با هر کدام از مخاطبان ارتباط چشمی داشته باشید.
۱۹- خودزنی کردن
از بزرگترین اشتباهات افراد هنگام سخنرانی خود زنی کردن است. خود زنی به معنای استفاده از جملاتی می باشد که شان و قدرت سخنران را پایین می آورد. اگر در حین سخنرانی خودزنی کنید اعتماد به نفس شما کاهش پیدا کرده و همچنین اعتماد مخاطبان به شما هم کم می شود. از نمونه جملاتی که می توان برای خود زنی در سخنرانی مثال زد می توان به موارد زیر اشاره نمود:
- ببخشید من استرس دارم
- زیاد مزاحم نمی شوم
- نمی توانم به خوبی سخنرانی کنم
۲۰- استفاده از کلمات ناملموس و ناشناخته
برخی افراد تصور می کنند اگر در حین سخنرانی از کلمات سنگین و ناشناخته استفاده کنند سخنرانی آنها جذاب و خاص خواهد بود؛ اما این تصور اشتباه است. زیرا زمانی که مخاطبان معنای کلمات را متوجه نشوند و نتوانند به خوبی مطالب ارائه شده را درک کنند، توجه و دقت آنها کاهش می یابد.
در انتخاب کلمات دقت بسیار داشته باشید و بجای کلمات ناملموس و عجیب از واژگان عمومی تر استفاده کنید.
۲۱- ظاهر و پوشش نامناسب
نداشتن ظاهری خوب و لباس ها و پوشش مناسب از دیگر اشتباهات رایجی است که باعث خراب شدن سخنرانی خواهد شد. زمانی که از پوشش مناسب استفاده نکنید مخاطبان تصور می کنند سخنرانی را جدی نگرفته اید و در نتیجه آنها نیز جدی نمی گیرند. پوشش و سبک لباس شما با توجه به محل برگزاری سخنرانی و طیف مخاطبان شما می تواند متغیر باشد اما باید از یک سری اصول پیروی کنید تا حرفه ای و قابل اعتماد به نظر برسید. علاوه بر لباس زیبایی ظاهری شما مانند مدل موها، حالت چهره، تمیزی و پاکیزگی و آراسته بودن نیز از اهمیت بالایی برخوردارند.
۲۲- زیر سوال بردن مخاطبان
اگر می خواهید در حین سخنرانی خودکشی کنید مخاطبان را زیر سوال ببرید و یا آنها را سرزنش کنید. این مورد یکی از بزرگترین اشتباهات در سخنرانی است که می تواند اعتماد مخاطبان به شما را سلب نماید. هدف سخنرانی ارتباط برقرار کردن با شنوندگان و انتقال موثر مطالب و موضوعات به آنها می باشد، از این رو باید با آنها حس همدلی و اتحاد برقرار کنید. نه اینکه انها را سرزنش نموده و یا با جملاتی زیر سوال ببرید. مخاطب باید از حضور در جلسه سخنرانی و بودن با شما حس خوب دریافت کند و تا انتها با شما همراهی نماید.
۲۳- استفاده از تکیه کلام ها و اصوات نامفهوم
از دیگر اشتباهات رایج که باعث خراب شدن سخنرانی می شود استفاده بیجا و بیش از حد از تکیه کلام ها و اصوات نامفهوم مانند عهه، اووم و … است. این کلمات باعث بد جلوه دادن حالت سخنرانی شما شده و مخاطبان تصور میکنند بر روی موضوع اصلی تسلط ندارید.
۲۴- ارائه آمارهای نادرست
استفاده از آمار و ارقام برای مثال ها و توضیحات بیشتر موضوع سخنرانی مفید و کاربردی است اما به شرطی که این آمار درست و ثابت شده باشند. بیان آمارهای غلط از اشتباهات رایج سخنرانی محسوب می شود که موجب کاهش اعتماد مخاطبان می گردد.
خیلی از افراد تصور می کنند ارائه یک سخنرانی جذاب و تاثیرگذار استعداد فوق العاده می خواهد. اما اینطور نیست. در واقع، سخنرانی مهارتی است که با تمرین، رعایت یکسری اصول و نیز پرهیز از اشتباهات رایج سخنرانی امکان پذیر می باشد.
ما در سخن سبز به شما توصیه می کنیم حتما سخنرانی افراد تاثیرگذاری مانند استیوجابز، جک ولش و بیل گیتس را ببینید. با دیدن سخنرانی این افراد بزرگ در می یابید که برای داشتن یک ارائه خوب بهتر است چه کارهایی را انجام دهید و از انجام چه اشتباهاتی دوری کنید.
مارا در اینستاگرام دنبال کنید
