10 تمرين فن بيان و صداسازي- صداتو زیبا کن!

 

سلام دوستان عزیزم. در این مقاله قصد دارم درباره صداسازی در فن بیان صحبت کنم. صداسازی در فن بیان یکی از مهم ترین آموزش ها در حیطه فن بیان است. فرض کنیم که من کنار فردی می نشینم که صدای پر انرژی، بلند و  قوی دارد و در عین حال صدای من ضعیف و پائین است. زمانی که ما صحبت کنیم به نظر شما واکنش مخاطبان چیست؟

چند وقت پیش سمیناری بود که سخنران آنقدر صدایش مونوتن و یک خط راست بود که مخاطبان به شدت خسته شده بودند و مدام خمیازه می کشیدند.

اگر شما هم مشکلاتی از این قبیل دارید، خبر خوب این است که با تمرین زیاد می توانید صدای دلخواه خودتان را بسازید. پس فن بیان یک مهارت است و مهارت با تمرین به دست می آید.

همان طور که گفتیم برای تقویت فن بیان باید تمرین کنید. يكي از مهم ترين تمرينات، تمرين صداسازی در فن بیان است. بهترین هنرمندان دوبله می توانند هزاران کلمه را بدون ارتکاب اشتباه بیان کنند، اما برای به‌دست آوردن این مهارت، سال‌ها زمان لازم است.

تمرین باعث از بین بردن نواقص می شود و صداپیشه ها از این راه به موفقیت می‌رسند. نگران نباشید، خیلی‌ زود روی غلتک می افتید و بيان تان بدون اشتباه می شود و قدرت نفوذ کلام‌تان را بالا می‌برید.

در این مقاله به شما 65 روش برای صداسازی در فن بیان معرفی می کنیم که بی شک با تمرین و ممارست در همین 65 روش شما را به موفقیت خواهد رساند. پس بدون معطلی تک تک روش ها را با دقت بخوانید و هر روز تمرین کنید.

تمرینات صداسازی در فن بیان

1- تنفس صحیح اولین تمرین صداسازی در فن بیان

یکی از مهم ترین تمرینات برای صداسازی در فن بیان که من همیشه در جلسه اول دوره فن بیان و سخنرانی در رابطه با آن صحبت می کنم همین نفس کشیدن صحیح است. تنفس دیافراگمی اهمیت بسیار زیادی در کیفیت بیان و صداسازی در فن بیان دارد. اگر تنفس صحیح دیافراگمی را یاد بگیرید و موقع صحبت کردن، تنفس شما دیافراگمی و ناحیه تولید صدا دیافراگم باشد، در این صورت صدای شما پر انرژی و قوی تر خواهد بود. برای تمرین تنفس دیافراگمی دستتان را روی شکمتان قرار دهید و سعی کنید بدون این که سینه تان حرکت کند دم و بازدم را انجام دهید. برای تست این که این تمرین را درست انجام می دهید یا خیر، دستتان را روی شکم ( دیافراگم) قرار دهید با تنفس دیافراگمی شکم بالا و پائین می رود. می توانید برای متوجه شدن کامل این تمرین دراز بکشید و به پشت بخوابید بعد دستتان را روی شکمتان بگذارید باید با دم و بازدم شکم بالا و پائین برود.

2- گرم کردن صدا

یکی از بهترین تمریناتی که برای گرم کردن صدا به شما پیشنهاد می کنم خمیازه کشیدن است ( اغراق وار دهان باز و بسته شود). این تمرین را در برنامه تمرینی تان حتما بگنجانید. تمرین بعدی برای گرم کردن صدا، سرفه کردن با ملایمت است! این تمرین کمک می کند که قسمت پائین ستون فقرات و ماهیچه های شکم تان (که در صحبت کردن موثر هستن) درگیر شوند.

این مقاله را بخوانید : چطور صدای خوب داشته باشیم؟

3- رها و آزاد کردن فک

کشش در ناحیه فک باعث می شود که دهان هنگام صحبت کردن، کامل و راحت تر باز وبسته شود، که همین عامل باعث می شود که کلمات واضح تر ادا شوند. تمرینی که در این جا به شما پیشنهاد می کنم خمیازه کشیدن را نیز ( اغراق وار دهان باز و بسته شود) را در برنامه تمرین تان حتما بگنجانید.

4- استفاده از بالا و پائین های صدا

برای تمرین صداسازی در فن بیان سعی کنید از گام های مختلف صدا استفاده کنید. مثلاً با حرف اُ ..سعی کنید با گام پائین شروع کنید و کم کم صدا را ببرید بالا. این کار کمک می کند که صدای شما یکنواخت نباشد و بتوانید از نواحی مختلف صدایتان استفاده کنید .

این مقاله را بخوانید : کنترل لرزش صدا

5- کشیدن زبان برای تلفظ بهتر کلمات

زمانی که در زبان خود به نوعی کش و قوس ایجاد می کنید، این کار باعث می شود که تلفظ و ادای کلمات برایتان راحت تر و روان تر شود. برای این کار زبان خود را محکم به سقف دهان بچسبانید و بعد از آن، از دهان تان بیرون بیاورید بعد به داخل گونه چپ و راستتان بچسبانید.

6- بلند خوانی

یکی از ضروریات برای داشتن یک ارائه خوب، صدای بلند و رسا است. موقع سخنرانی حواستان باشد که صدای شما به اندازه کافی رسا و واضح است. برای این منظور هم حتما باید تنفس تان، دیافراگمی باشد. بلند خواني باعث مي شود برد صداي ما افزايش پيدا كند و انرژي كلامي بيشتري زمان صحبت كردن داشته باشيم كه در فيلم زير اين تمرين را با شعر انجام داديم ..

7- دو بار در روز تمرین

بارها در کلاس هایم به شرکت کننده ها گفته ام که صرف دانستن این تکنیک ها کمکی نمی کند و باید هرروز یک زمان مشخصی را برای تمرین برای خود تعیین کنید. بهترین نتیجه زمانی به وجود می آید که به طور مرتب این تمرینات را انجام دهید. مثلاَ زمانی که از خواب بلند می شوید به مدت 15 دقیقه تمرینات گرم کردن صدا را انجام دهید. ( اُ اِ ای آ ) این حروف را بلند بخوانید و بکشید. این تمرین برای گرم کردن صدابسیار حیاتی است. یک قهرمان دویِ سرعت المپیک، قبل از اینکه سعی کند رکورد دنیا را جا به جا کند، حداقل ۳ ساعت را صرف گرم کردن تمام اعضای بدنش می کند. داشتن آمادگی یک ضرورت است. برای تقویت قدرت بیان تان هر روز صبح را با گرم کردن صدای تان شروع کنید.

 

 

 

8- صداسازی در فن بیان برای حذف زمختی صدا

به مدت يک دقيقه صداي خود را هنگام صحبت كردن ضبط كنيد. يا حتی مي توانيد از شعر هم استفاده كنيد. با درج تاريخ اين فايل صوتي را نگهداري كنيد. سپس براي كشف زمختي صدايتان صداي خود را گوش كنيد. وقتي به كيفيت هاي صوتي از قبيل قدرتمندي، سختي، وخامت، گوشخراشي و زمختي  برخورد كرديد آن ها را يادداشت كنيد.

9- رهاشدگی هنگام تكلم

در اين تمرين به بحث رهايي از تنش هاي موجود در گلو و مكانيزم تنفس خواهيم پرداخت. با حذف اين تنش هاي موجود در گلو، صدا به صورت طبيعي و آسان از گلو خارج مي شود. بيان خوب و خوشايند نتيجه مستقيم رهاشدگي اندام صوتي است. اگر هريك از اجزاي اين اندام، به عنوان مثال عضلات حنجره، گلو،‌ دهان يا نای دچار تنش و انقباض باشد، ادای واژگان همراه با فشار و گرفتگی صورت مي گيرد. در واقع تنش، از خروج طبيعي و آزادانه صدا جلوگيري مي كند و نوعی از سستی و خفگی را به صدا وارد می كند. اما در صورت رهاشدن عضلات اندام صوتی،‌ مسير خروج صدا كاملاً باز خواهد بود و تمام مكانيزم هاي مرتبط با بيان، بدون فشار و گرفتگي كار خواهند كرد.ما بايد سعي كنيم كه عضلات اندام صوتی خود را رها نگه داريم و نبايد فشارهای عصبی و جسمانی روي سن يا در جلسات، باعث گرفتگي و انقباض عضلات شوند.

بيان خوب به دو عامل صدايي و مكانيكي بستگي دارد. به لحاظ صدايی همانطور که گفتیم، وقتي دهان و گلو كاملاً باز و آزاد عمل مي كنند كيفيت صدای خروجی به مراتب ارتقا مي يابد. منظور از عامل مكانيكی هم اين است كه عضلات زبان،‌ لب ها،‌ فك، بايد سريع و واضح حركت كنند و اين حالت را تا مدت طولاني حفظ نمايند.  وقتي عضلات به حالت رهاشدگي رسيده باشند به راحتي ايفاي نقش مي كنند.

اين مقاله را بخوانيد: هنر خوب گوش دادن و تحليل بيان

الف- رهاشدگي صورت

1- چشم ها را محكم ببنديد . سپس چشم ها را آرام باز كنيد. استراحت

2- تا حد ممكن چشم ها را باز كنيد .سپس آنها را آرام به حالت نيمه باز درآوريد. استراحت

3- اخم كنيد و ابرو در هم بكشيد. به حالت اوليه برگرديد. استراحت

4- با لب هاي بسته،‌لبخند بزنيد . به حالت اول برگرديد. استراحت

5- دهان را تا حد ممكن باز كنيد .نفس عميق بكشيد و آرام هواي شش ها را خارج كنيد.

6- شماره قبل را تكرار كنيد و هواي شش ها را آرام تر خارج كنيد و همراه با خروج هوا صوت

آ…. را بكشيد.

 

ب- تمرين فن بيان و صداسازي تنفسي

در ادامه تمرين فن بيان و سخنرانی يك نفس عميق طولانی همراه با حالت خميازه بكشيد. اگر توانستيد عمل خميازه همراه با بازدم را با تمام قوا انجام دهيد. در ادامه مثل مرحله قبل خميازه بكشيد اما در بخش مربوط به بازدم آرام و نرم، با صداي زير از بالا به پائين حركت كنيد.

اين مقاله را بخوانيد: خوب صحبت كردن

 10- تمرين با لحن آرام به مدت شش ماه

هر روز يك شعر يا متني را بلند بخوانيد. در حال نشستن، تكيه دادن و رها شدگي كامل بخوانيد.

آرام بخوانيد اما در حين آرامش،‌ فراز و نشيب های صوتی معنادار را حفظ كنيد. هرروز صدايتان را ضبط كنيد و مجموعه اي ماهانه تشكيل دهيد تا بتوانيد نسبت به پيشرفتتان قضاوت كنيد.

طي 5 ماه آينده هم 5 مجموعه از تمريناتتان گردآوري كنيد تا ميزان پيشرفتتان را بررسي كنيد.