فن بیان چیست ؟راه های تقویت فن بیان

فن بیان چیست؟ اگر بخواهیم در یک جمله فن بیان را تعریف کنیم، می توانیم توانایی صحبت کردن را فن بیان بنامیم. فن بیانِ خوب یک مهارت است که با تمرین و ممارست می توانید از آن برخوردار شوید. برای درک بهتر موضوع ویدئویی کوتاه برای شما عزیزان در همین بالا تدارک دیده ایم، که علاوه بر تعریف فن بیان و مفهوم آن، به ضرورت وجود این موضوع در محیط کار و اجتماع پرداخته ایم، تا بدانید چقدر موضوع فن بیان در زندگی روزمره همه ما تاثیرگذار است.

فن بیان، در حقیقت انتخاب رویکرد ما برای برقراری ارتباط با دیگران است. بر همین اساس ما با افراد مختلف یکسان صحبت نمی کنیم.

• صحبت من با یک کودک ۵ ساله آیا می تواند با صحبت من با یک فرد سالخورده یکسان باشد؟
• آیا کلماتی که هنگام صحبت کردن با یک همکار استفاده می کنیم با واژه هایی که در صحبت با مدیر بانک یا یک شخص با جایگاه بالاتربه کار می بریم، یکسان است؟!

بگذارید موضوع را با یک ذکر مثال، شفاف تر بیان کنیم. فرض کنید من قرار است یک دوره جدید و متفاوت را برگزار کنم و دوست دارم با همه اطرافیانم با ذوق و شوق در مورد این موضوع صحبت کنم.

زمانی که در مورد دوره مذکور با بهترین همکارم صحبت می‌کنم، درباره‌ی دوره با جزئیات و آب‌ و‌ تاب حرف می‌زنم، هر کاری که انجام داده‌ ام را مفصل برای او تعریف می‌کنم.

آیا به نظر شما زمانی که در مورد آن با مادرم صحبت می‌کنم، درباره جزئیات این دوره با آب‌ و‌ تاب حرف بزنم یا نیازی نیست؟

زمانی که با مخاطبین دوره صحبت می کنم آیا نیاز به دادن همه اطلاعات هست یا خیر؟

پس صحبت ما در موقعیت های مختلف متفاوت خواهد بود.

 فن بیان و ملک الشعرای بهار

ملک الشعرای بهار در کتاب سبک شناسی، ضعف نحوه سخن گفتن ما را به دلیل درست استفاده نکردن از: آهنگ صدا، لحن عاجزانه، صدای نازک ، حروف جویده جویده ، لحن مظلومانه و حیله گرانه در سخن گفتن دانسته است. وی از قول مردی فاضل نقل می کند که “مردم  ما به جای سخن گفتن ، ناله می کنند”.

 فن بیان فقط به پرورش صدا و کار فنی و فیزیکی ختم نمی شود. بیان خوب، با دانش ما از زبان و نیز با آگاهی ما نسبت به آنچه که «بیانش می کنیم» ارتباطی تنگاتنگ دارد.

 صدا و بیان انسان محصول عوامل مختلف فیزیولوژیک(مانند نوع اندام های تنفسی و گفتاری)، روانشناختی مانند شخصیت و اجتماعی مانند آموزش و پرورش و پایگاه اجتماعی است.                                                                                                                                                       

 عوامل تأثیرگذار در فن بیان

• نویسنده، مؤلف، سخنران یا گوینده که با عنوان ریتور (rhetor) شناخته می‌شود؛
• مخاطب
• موضوع بحث
• هدف گفتگو 

  هم چنین زمینه و فرهنگی که یک بحث در قالب آن شکل می‌گیرد.

 باید توجه کنیم که فن بیان مختص به یک قشر یا افرادی با یک جایگاه اجتماعی خاص نیست. گاهی افراد این تصور اشتباه را دارند که فن بیان خوب فقط به کار یک سخنران یا یک گوینده می آید. یا اینکه یادگیری فن بیان برای یک سن خاص مناسب است .

این مقاله را هم بخوانید: آموزش فن بیان

 

اما کجا این فن بیان به کار می آید و استفاده می شود؟

• در حین سخنرانی
• هنگام صحبت در جلسات رسمی
• زمان مشاوره دادن
• صحبت یک وکیل یا قاضی و…
• صحبت کردن یک کارمند با مشتری یا با مدیر خود
• صحبت کردن یک معلم یا استاد دانشگاه
• صحبت کردن یک گوینده یا مجری

    و…

نقش گوش دادن در فن بیان چیست ؟

برای داشتن فن بیان قدرت مند باید دارای «گوش خوب» بود. مفهوم داشتن گوش خوب این است که باید به شنیدن و درست شنیدن صدای خود و دیگران و صداهای اطرافمان که ما اصطلاحاً آن را «صدای طبیعت» می نامیم، عادت کنید. دقت و توجه نسبت به صدای خود و صدای طبیعت امکان داشتن یک گوش خوب را برای ما فراهم می کند، به شرط آنکه این توجه و دقت به صورت تمرین مستمر و همیشگی در ارتباطتان باشد تا نتیجه مطلوبی به دست آید.

رابطه بین اعتماد به نفس و  فن بیان

برای فن بیان خوب داشتن و روان صحبت کردن با دیگران، سعی کنید اعتماد به نفس خو د را بالا ببرید. لازمه بالا بردن اعتماد به نفس، تسلط بر موضوع سخن است. شما می بایست حتماً این اهرم را در اختیار داشته باشید. شما با رعایت این موضوع می توانید در برابر هر ذهنیتی که به شما ناتوانی را القا می کند ایستادگی کرده و خود را کاملاً مسلط و توانا بشمارید و همین اوصاف را به خود تلقین کنید و با خود بگوئید: من توانا، قادر، مسلط بر خود، سخنرانی ماهر و زبر دست هستم و تحت تأثیر جو و محیط و ایرادات دیگران و حتی مزاحمت های شنوندگان قرار نمی گیرم.

 

این مقاله را هم بخوانید: اصول سخنروی

راه های تقویت فن بیان

زیاد مطالعه کنید. این گونه با واژه ها و کلمات و جمله بندی های مختلف بیشتر آشنا شده و هنگام نیاز از آن استفاده می کنید و سطح قدرت و توان خو د را بالا می برید.

با دوستان و نزدیکان تان سر صحبت را باز کنید. درباره یکی از موضوعات روز و عمومی صحبت کنید. یا درباره نقطه نظرات دیگران، فعال برخورد کنید و اظهار نظر کنید تا با روش و روحیه مواجهه با دیگران آشنا شوید و بیان تان روان تر شود.   

سعی کنید در کلاس درس، درباره یکی از موضوعات رشته تحصیلی و مواد درسی خود مطالعه بیشتری انجام داده و در قالب کنفرانس و یا سوال و جواب، مطالب گردآوری شده را به دیگر دانشجویان منتقل کنید.

کتاب هایی که درباره سخن و سخنوری و فن ایراد سخنرانی، نوشته شده است مطالعه کنید. مانند ” آیین سخنرانی، دیل کارنگی  انتشارات پیمان” و نیز “سخن و سخنوری، نوشته مرحوم فلسفی“.

به صحبت های دیگران توجه کنید، لحن شان، ریتم و.. ببینید رمز عالی بودن فن بیان چیست ؟ 

روش ها تقویت فن بیان و سخنرانی

از صمیم قلبتان و با اعتقاداتان صحبت کنید

مخاطبانتان هوشمند هستند. موضوع صحبت باید در راستای علاقه شما باشد. وقتی با شور و هیجان صحبت می کنید این حس به مخاطبان شما هم منتقل می شود. برای تقویت فن بیان تان، هیجان را وارد لحن صحبت تان کنید.

محتوای زیاد ندهید

از یک استادی شنیدم که می گفت ارائه سخنرانی بیشتر باید شبیه یک تئاتر باشد تا یک جلسه سخنرانی.

نیل به یک هدف تاثیرگذار بهتر از بدست آوردن ده هدف کم عمق و بی تاثیر است.

سعی کنید یک مطلب را تاثیرگذار مطرح کنید. برای این منظور ویدئوهای سایت Ted نمونه های گران بهایی برای ارائه مفاهیم بزرگ در کمترین زمان می باشند.

این مقاله را هم بخوانید: فن بیان چیست

اتصال با مخاطب

با مخاطب اتصال برقرار کنید. سعی کنید با توجه به نیاز مخاطب آن چیزی را بگویید که مخاطب هم اکنون به آن می اندیشد. یکی از بهترین اتصال دهنده ها پرسیدن سوال است. شیوه هایی را پیدا کنید که مخاطب مطلب شما را بهتر درک کند.

مثال، داستان، ارائه های تصویری و یا ویدئویی و … در درک بیشتر مطلب موثر است.

درگیر کردن مخاطبین

با فعالیت های گروهی مثل پرسیدن سوال مخاطب را در بحث درگیر کنید. منتظر زمان پرسش و پاسخ در انتهای جلسه نشوید. از همان ابتدا مخاطبان را در بحث شرکت دهید. از برخی بخواهید که درباره مشکلات موضوع مورد بحث و راه حل هایشان صحبت کنند. 

محل سخنرانی را تجربه کنید

یک روز قبل، در محل سخنرانی آماده شوید و همه چیز را تست و تجربه کنید. روی صندلی بنشینید و  روی سن حرکت کنید، صدا را چک کنید. گاهی هنگام بررسی متوجه ایراداتی خواهید شد و آن را رفع خواهید کرد. مثلا ً در یک برنامه من نیم ساعت قبل از شروع همایش، در حال چک کردن، متوجه شدم  که فیلم های برنامه صدایشان پخش نمی شود بعد از بررسی موضوع، متوجه خراب بودن کابل شدیم و متاسفانه بسیار دیر شده بود .

این مقاله را هم بخوانید: آمادگی سخنرانی

 کنترل استرس سخنرانی

در ابتدای سخنرانی البته اگر حرفه ای نباشید، نفس شما بالا نمی آید. دهانتان خشک می شود و از همه بدتر آن است که خودتان متوجه می شوید که خدای من، من مضطرب هستم و دارم خراب می کنم! این استرس ممکنه باعث شود که شما تماس چشمی که اصل مهم در سخنرانی است را نادیده بگیرید. 

بیان خوب، با دانش ما از زبان و نیز با آگاهی ما نسبت به آنچه که «بیانش میکنیم » ارتباطی تنگاتنگ دارد .

تقویت فن بیان با بهبود صدا 

اما چرا باید مهارت های صدایی شما در تجارت و کار مهم باشد؟ اگر دلیل سخنرانی های کاری فقط ارائه اطلاعات است، به جز اینکه فقط صدایتان باید به قدری رسا باشد که به گوش شنوندگان برسد، صدایتان دیگر چه اهمیتی می تواند داشته باشد؟

این تله ای است که خیلی از سخنوران تجاری در آن می افتند. صدا، تاثیر شگرفی بر رفتار و میزان پذیرش شنوندگان نسبت به پیام شما دارد. چقدر شده با افرادی صحبت کنید که صدای آن ها باعث شده که شما جذب صحبت هایشان شوید. در واقع این که یاد بگیرید گرم تر حرف بزنید، قوی ترین ابزار دنیا برای متقاعد کردن مخاطبین را در اختیارتان قرار می دهد.

 یک پیشنهاد عالی:

 در انتها به شما عزیزان پیشنهاد می کنم که اگر به این موضوع که در واقع یک نیاز اساسی برای هر فرد در اجتماع است، علاقه دارید حتما به محصول “چطور فن بیان خوبی داشته باشیم“سر بزنید.